QUAN ĐIỂM CỦA HỘI
ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT
Vui mừng và hy vọng, ưu
sầu và lo lắng của người dân Việt
I. TÌNH HÌNH
1. Tình hình khiếu kiện đất đai
kéo dài và chưa được giải quyết thỏa
đáng là vấn đề thời sự, trong đó có
đất đai của các tôn giáo nói chung và giáo hội công
giáo nói riêng, cụ thể như vụ việc Tòa Khâm
sứ cũ (số 42 Nhà Chung) và giáo xứ Thái Hà (số 178
Nguyễn Lương Bằng, Hà Nội). Chắc chắn
có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên,
nhưng ở đây chúng tôi muốn lưu ý đặc
biệt đến điều này: luật về
đất đai tuy đã sửa đổi nhiều
lần nhưng vẫn còn bất cập, chưa đáp
ứng kịp đà biến chuyển trong đời
sống xã hội, đặc biệt là chưa quan tâm
đến quyền tư hữu chính đáng của
người dân. Thêm vào đó, nạn tham
nhũng và hối lộ càng làm cho tình hình tệ hại
thêm. Thiết nghĩ không thể có
một giải quyết tận gốc nếu không quan tâm
đến những yếu tố này.
2. Trong tiến trình giải quyết những
tranh chấp, một số phương tiện truyền
thông thay vì là nhịp cầu liên kết và cảm thông thì
lại gieo rắc hoang mang và nghi kỵ. Quả
thật, chưa bao giờ các phương tiện
truyền thông phát triển mạnh mẽ và nhanh chóng như
ngày nay, nhờ đó con người được gia
tăng hiểu biết và phát triển tình liên đới.
Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông
chỉ thực sự mang lại lợi ích cho con
người và cộng đồng xã hội khi phục
vụ sự thật và phản ánh thực tại một
cách trung thực. Ngày nay, một trong
những điều gây nhức nhối lương tâm là
sự gian dối trong nhiều lãnh vực, kể cả
trong môi trường cần đến sự thật nhiều
nhất là giáo dục học đường. Chắc chắn tất cả những ai tha
thiết với tiền đồ của đất
nước và dân tộc, không thể không quan tâm đến
tình trạng này.
Cũng trong tiến trình
giải quyết những xung đột nêu trên và nhiều
vụ việc khác, một số người có khuynh
hướng sử dụng bạo lực, và như thế,
tạo thêm bất công trong xã hội. Điều
này đang có chiều hướng gia tăng, không những
trong các vấn đề lớn của xã hội mà ngay
cả trong đời sống gia đình cũng như
tại học đường. Bạo hành và bạo
lực bắt nguồn từ chính tâm hồn con
người, nơi đó cuộc đấu tranh giữa
thiện và ác, giữa ánh sáng và bóng tối không ngừng diễn
ra. Nếu không được hướng dẫn và
tập luyện, con người sẽ dễ dàng chiều theo những tham vọng ích kỷ của
mình, và cái ác sẽ lan tràn trong đời sống xã hội.
Do đó, việc giáo dục đạo đức và
huấn luyện lương tâm phải là trách nhiệm hàng
đầu của toàn xã hội, và cần đến
sự tham gia tích cực của người dân cũng
như các tổ chức xã hội.
II. QUAN ĐIỂM
Đứng trước tình hình trên, chúng tôi
có những đề nghị cụ thể như sau:
1. Trước hết nếu luật về
đất đai còn nhiều bất
cập thì nên sửa đổi cho hoàn chỉnh. Việc
sửa đổi này cần phải quan tâm đến
quyền tư hữu của người dân như Tuyên
ngôn quốc tế của Liên hiệp quốc về Nhân
quyền đã khẳng định: “Mọi người
đều có quyền tư hữu riêng mình hay chung với
người khác… và không ai có thể bị tước
đoạt tài sản của mình cách độc đoán” (số
17). Vì thế, chúng tôi cho rằng thay vì chỉ giải
quyết theo kiểu đối phó hoặc cá biệt, thì
giới hữu trách phải tìm giải pháp triệt
để hơn, tức là để người dân có
quyền làm chủ tài sản, đất đai của
họ, đồng thời người dân cũng phải
ý thức trách nhiệm của mình đối với xã
hội. Đòi hỏi này lại càng khẩn thiết
hơn trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày nay, khi Việt
2. Kế đến, đạo đức
nghề nghiệp đòi hỏi những người làm
công tác truyền thông phải tôn trọng sự thật.
Trong thực tế, đã có những thông tin bị bóp méo
hoặc cắt xén, như trong trường hợp tranh
chấp đất đai tại Tòa Khâm
sứ cũ. Vì thế, chúng tôi đề nghị những
người làm công tác truyền thông đại chúng
phải hết sức cẩn trọng khi đưa tin
tức và hình ảnh, nhất là khi liên quan đến danh
dự và uy tín của cá nhân cũng như tập thể. Nếu đã phổ biến những thông tin sai
lạc thì cần phải cải chính. Chỉ
khi tôn trọng sự thật, truyền thông mới
thực sự hoàn thành chức năng của mình là thông tin
và giáo dục nhằm xây dựng một xã hội công
bằng, dân chủ và văn minh.
3. Cuối cùng, truyền thống văn hóa và
đạo đức của dân Việt vốn nhấn
mạnh đến tình tương tương tương
ái và sự hài hòa trong xã hội. Tuy nhiên khi giải quyết
những tranh chấp gần đây, đáng tiếc là
đã có những hành vi sử dụng
bạo lực, làm mất đi tương quan hài hòa trong
cuộc sống. Vì thế, chúng tôi tha
thiết mong ước mọi người hãy chấm
dứt mọi hình thức bạo lực, trong hành
động cũng như trong ngôn từ. Cũng không
nên nhìn những tranh chấp này theo quan
điểm chính trị và hình sự. Một
giải pháp thỏa đáng chỉ có thể đạt
được nhờ đối thoại thẳng
thắn, cởi mở và chân thành, trong hòa bình và tôn trọng
lẫn nhau.
Phát xuất từ ước
mong góp phần tích cực vào việc phát triển
đất nước cách ổn định và vững
bền, những suy nghĩ này mong được gửi
đến tất cả anh chị em đồng
đạo cũng như mọi người thành tâm
thiện chí. Chúng tôi xác tín rằng khi tất cả
chúng tay cùng nhau xây dựng đất nước trên
nền tảng công bằng, sự thật và tình yêu, thì quê
hương Việt Nam sẽ ngày càng giàu đẹp, mang
lại hạnh phúc ấm no cho mọi người, và góp
phần kiến tạo một thế giới tốt
đẹp hơn.
Làm tại Tòa Giám mục Xuân Lộc ngày
25.09.2008
TM HĐGM Việt
Chủ tịch
Phêrô Nguyễn Văn Nhơn